از شم فقاهت گاهی به انس با محاوره عرفی و درک موضوعات عربی و گاهی به آگاهی به استعمال متنوع و طولانی از معانی کلمات در تاریخ زبان عربی تعبیر می شود.
در صورتی که اجتهاد از سادگی عرفی و زبان کاربردی عامیانه که مورد استفاده مردم است خارج شود و در دقت های فلسفی و اصطلاحات علمی و فکری مربوط به مفاهیم انتزاعی غوطه ور گردد از خط مستقیم و هدفمند خود دور خواهد شد.
حضرت امام سخن خویش درباره مقدمات اجتهاد را این چنین ادامه میدهد: از شرایط اجتهاد، تحصیل منطق به مقدار تشخیص قیاسات، ترتیب حدود، تنظیم صورتهایی از اقترانیات و غیر آن است تا با اهمال و عدم توجه به بعضی قواعد آن به اشتباه نیفتند و اما یادگیری جزئیات و ریزه کاریهای غیررایج آن لزومی ندارد و در باب استنباط هیچ گونه نیازی به آنها مشاهده نمی شود»